بایگانی برچسب: s

نثر کهن “فرهنگ و هنر و دانایی” – نوشته قابوس بن وشمگیر

http://www.smskade.ir/wp-content/uploads/2015/11/ghaboe-a94.jpg

(نثر کهن “فرهنگ و هنر و دانایی”)

نوشته قابوس بن وشمگیر

شرح: تن خویش را بعث كن به فرهنگ و هنر آموختن، و از این رو تو را به دو چیز حاصل گردد: یا به كار بستن چیزی كه دانی، یا به آموختن آن چیز كه ندانی. حكمتو سقراط گفته: هیچ گنجی بهتر از هنر نیست و هیچ دشمن بدتر از خوی بد نیست و هیچ عزی بزرگوارتر از دانش نباشد، و هیچ پیرایه، بهتر از شرم نباشد. پس آموختن را وقتی پیدا مكن چه در هر وقت و در هر حال كه باشی، چنان باش كه یك ساعت از تو در نگذرد تا دانشی نیاموزی و اگر در آن وقت، دانایی حاضر نباشد از نادانی بیاموز كه دانش از نادان نیز آموخت. از آنكه هر هنگام كه به چشم دل در نادان نگری و بصارت عقل بر وی گماری آنچه تو را از وی ناپسند آید دانی كه نباید كرد.

اسكندر چنین گفت:
حكمت: من منفعت نه همه از دوستان یابم، بلكه از دشمنان نیز یابم از آنچه اگر در من فعلی زشت باشد، دوستان به موجب شفقت بپوشانند تا من ندانم، و دشمن بر اساس دشمنی بگوید تا مرا معلوم گردد. این فعل بد را از خویشتن دور كنم، پس آن منفعت از دشمن یافته باشم نه از دوست. تو نیز دانش آموخته باشی كه از دانایان.
و بر مردم واجب می باشد چه بر بزرگان و چه بر فروتران هنر و فرهنگ آموختن كه فزونی بر همسران خویش به فضل و هنر توان یافت. چون در خویشتن هنری نبینی كه در امثال خویش نبینی همیشه خود را فزون تر از ایشان دانی و مردمان نیز تو را افزون تر دانند از همسران تو به قدر فضل و هنر تو. و چون مرد عاقل ببیند كه وی فزونی نهادند بر همسران وی به فضلی و هنری، جهد كند تا فاضلتر و بهره مندتر شود و هر آنگاه كه مردم چنین كند بس دیر برنیابد تا بزرگوارتر هر كسی شود. و دانش کسب کردن، برتری یافتن باشد بر همسران و مانند خویش و دست باز داشتن از فضل و هنر، نشان خرسندی بود بر فرومایگان و آموختن هنر و تن را مالیده داشتن از كاهلی سخت سودمند است كه چنین گفته اند:

ادامه‌ی خواندن