ضرب المثل “قمپز در کردن”
به همراه شرح ادبی
شرح: ضرب المثل “قمپز در کردن”، هنگام بالیدن نابجا و فخر و مباهات بی مورد کردن و زدن حرفهای توخالی و بدون پایه و اساس مورد استفاده قرار میگیرد.
دولت امپراطوری عثمانی در جنگهای خود با ایران، از توپ سرپری به نام قمپوز (قمپوز نام کوهی در ترکیه است)استفاده میکرد. گلوله در این توپ به کار نمی رفت بلکه مقدار زیادی باروت در آن می ریختند و پارچه های کهنه و مستعمل را با سنبه در آن به فشار جای می دادند و می کوبیدند تا کاملا سفت و محکم شود. سپس این توپها را در مناطق کوهستانی که موجب انعکاس و تقویت صدا می شد به طرف دشمن آتش می کردند. صدایی آنچنان مهیب و هولناک داشت که تمام کوهستان را به لرزه در می آورد و تا مدتی صحنه جنگ را تحت الشعاع قرار می داد ولی کاری انجام نمی داد و اثر تخریبی نداشت.
در جنگهای اولیه که دولت عثمانی از این توپ استفاده کرد، صدای عجیب و مهیب آن در روحیه سربازان ایرانیان اثر می گذاشت و از پیشروی آنان تا حدود موثری جلوگیری می کرد ولی بعدها که ایرانیان به ماهیت و توخالی بودن آن پی بردند هرگاه صدای گوش خراشش را می شنیدند به یکدیگر می گفتند: ” نترسید قمپوز د رمی کنند” یعنی تو خالی است وگلوله ندارد.
کلمه قمپوز رفته رفته به صورت قمپز تغییر شکل داده و زمانی که حرفهای تو خالی و بدون پایه و اساس زده می شود به کار برده می شود. شرحی بود بر ضرب المثل های قدیمی فارسی